معمولاً دیدگاه افراد راجع‌به بودجه‌بندی منفی است. بسیاری از مردم فکر می‌کنند بودجه آن‌ها را محدود کرده و آزادی‌شان را سلب می‌کند. ولی اصلاً این‌گونه نیست. فراموش نکنید بودجه به شما آزادی عمل می‌بخشد.
بودجه چیست؟
بودجه، برآوردی از درآمد و هزینه‌های شما در یک بازه زمانی مشخص است. با این تعریف، هر کسی بودجه‌ای دارد. شاید خودتان درآمدی نداشته باشید و از شخص دیگری پول‌توجیبی بگیرید، ولی باز هم از این قاعده مستثنا نیستید. پس بودجه شامل پول نقد یا موجودی کارت‌های اعتباری افراد می‌شود.
موجودی عابربانکتان یا پول توی جیبتان نامحدود است؟ پس هر وقت هرچه دلتان خواست می‌توانید بخرید.
هم جیبتان هم کارتتان خالی است؟ متأسفانه چیزی نمی‌توانید بخرید!
بیشتر شما، در حد وسط این دو دسته قرار دارید و می‌توانید با یک عملیات ریاضی ساده وضعیت بودجه‌تان را حساب کنید.
X = هزینه‌ها - درآمد
حاصل این تفریق بسیار مهم است! اگر حاصل تفریق هزینه‌ها از درآمدتان عددی منفی شد، یعنی بیشتر از چیزی که درمی‌آورید، خرج می‌کنید. پس از نظر اقتصادی در شرایط بحرانی قرار دارید و باید هر چه سریع‌تر در رفتارتان تجدیدنظر کنید.
افزایش بودجه
تنها سه راه برای ارتقای بودجه وجود دارد:
- کسب درآمد بیشتر
- کاهش هزینه‌ها
- ترکیبی از هر دو مورد فوق
اگر در شرایط اقتصادی خوبی قرار ندارید، یا درآمدتان کم است یا هزینه‌هایتان بالاست یا هر دو. کنترل اوضاع مالی شخصی کار سختی نیست. تنها کافی است روی بالا بردن درآمد و پایین آوردن هزینه‌ها تمرکز کنید.
بودجه‌بندی چه کمکی به ما می‌کند؟
مشاوران مالی معتقدند بودجه تعیین می‌کند که پولتان را در چه راهی خرج کنید و کمک می‌کند که از خرج شدن پولتان متعجب نشوید.
اگر برای بودجه‌تان برنامه‌ریزی صحیحی داشته باشید و به آن پایبند بمانید، عملکرد مثبتش را خواهید دید. اگر طبق بودجه‌تان و کمتر از درآمدتان خرج کنید از نظر مالی به دردسر نخواهید افتاد.
ولی اگر از بودجه‌تان فراتر بروید و بیشتر از درآمدتان خرج کنید، مطمئن باشید به‌زودی دچار مشکلاتی خواهید شد که رهایی از آن‌ها کار ساده‌ای نیست.
پس اگر به مقدار بودجه‌تان پایبند باشید، از مشکلات اقتصادی و تبعات ناشی از آن که توان سنگینی هم خواهند داشت، در امان خواهید بود.
بودجه‌بندی محدودیت نیست، بلکه مصونیت است. همان‌طور که گفتیم، هر کسی بودجه‌ای دارد؛ ولی همه برایش برنامه‌ریزی نمی‌کنند. اگر می‌خواهید کنترل شرایط مالی‌تان در دست خودتان باشد، علاوه بر بودجه، به برنامه‌ریزی برای آن نیز نیاز دارید.
اگر درآمد و هزینه‌هایتان تحت تأثیر بودجۀ شماست، پس برای رسیدن به اهدافتان به طرحی اقتصادی نیاز دارید. خواه هدفتان پس‌انداز پول بیشتر، خرید کالایی خاص، تسویۀ بدهی‌ها، رسیدن به استقلال مالی یا تمام موارد فوق باشد.
اگر در شرایط اقتصادی خوبی قرار ندارید، یا درآمدتان کم است یا هزینه‌هایتان بالاست یا هر دو. کنترل اوضاع مالی شخصی کار سختی نیست، تنها کافی است روی بالا بردن درآمد و پایین آوردن هزینه‌ها تمرکز کنید.
بودجه مانع حرکت نیست!
تصور کنید در وزش نسیمی ملایم در حال بادباک‌بازی هستید. با نیروی باد، بادبادک بالا و بالاتر می‌رود و در آسمان محو می‌شود. تا جایی که فقط می‌توانید با نخی که در دست دارید حرکتش را در آسمان احساس کنید.
حالا خود را به بادبادک و بودجه‌تان را به نخ بادبادک تشبیه کنید. این نخ شما را در آسمان نگه می‌دارد و اگر بریده شود زمین می‌خورید. با قطع این ریسمان (یا زندگی بدون بودجه) چه خواهد شد؟ نه‌تنها اوج نخواهید گرفت؛ بلکه فوراً سقوط خواهید کرد!
پس بودجه نه‌تنها عامل محدودکننده نیست و شما را پایین نمی‌کشد، بلکه کمک می‌کند اوج بگیرید.
همانند بادبادکی که بدون وجود نخش نمی‌تواند اوج بگیرد، ما هم بدون بودجه و برنامه‌ریزی دقیق، به استقلال مالی نخواهیم رسید. بودجه و برنامه‌ای که برایش در نظر می‌گیریم، به هیچ وجه محدودمان نمی‌کنند و حتی باعث افزایش قدرت عمل و پیشروی بهتر در مسیر رسیدن به استقلال مالی می‌شوند.
بودجه و برنامه‌ریزی دو بال استقلال مالی
اگر هدف نهایی و درازمدت شما، رسیدن به استقلال مالی، یعنی مرحله‌ای که سرمایه‌گذاری‌ها و دارایی‌هایتان تمام هزینه‌هایتان را پوشش‌دهی کنند، باشد، بهتر است هدفتان را به چندین هدف کوچک‌تر تقسیم‌بندی کنید. یکی از این اهداف باید افزایش بودجه، یعنی کاهش هزینه‌ها نسبت به درآمد (طبق فرمول یادشده) و سرمایه‌گذاری این پول مازاد باشد. این‌گونه پولتان برایتان کار خواهد کرد و به‌زودی حاصل کارش را خواهید دید.
شاید گاهی از حرکت لاکپشت‌وار خود خسته شوید. حتی ممکن است به جایی برسید که جرئت نکنید حاصل تفریق هزینه‌ها از درآمدتان را حساب کنید. اگر در چنین وضعیتی هستید صبور باشید و به راهتان ادامه دهید.
قبل از اینکه پول شما را کنترل کند، شما آن را کنترل کنید
اولین گام برای ثروتمند شدن را به یاد داشته باشید و برای کاهش هرچه بیشتر هزینه‌های ماهانه‌تان تلاش کنید. پس‌انداز کنید و رقمی را که در زندگی‌تان معجزه می‌کند، کشف کنید. سپس آستین‌هایتان را بالا بزنید و شروع به کار کنید. فراموش نکنید که تا پا در مسیر موفقیت نگذارید، به انتهایش نخواهید رسید.
اگر از بودجه‌تان فراتر بروید و بیشتر از درآمدتان خرج کنید، مطمئن باشید به‌زودی دچار مشکلاتی خواهید شد که رهایی از آن‌ها کار ساده‌ای نیست. زندگی بدون بودجه، شما را در مسیر دستیابی به رویاهایتان متوقف خواهد کرد.
