آیا شما جزء افرادی هستید که خرید خانه را به اجاره‌ی آن ترجیح می‌دهید؟ و یا خرید خانه به یکی از دغدغه‌های شما تبدیل شده است؟ یا برایتان فرقی ندارد در خانه‌ی اجاره‌ای زندگی کنید! عوامل متعددی در تصمیم‌گیری افراد برای خرید خانه یا اجاره‌نشین بودن موثر است. وضعیت اقتصادی جامعه، شغل، میزان درآمد و وضعیت مالی، تفکر و سبک زندگی، اندازه خانواده و مطلوبیت و اولویت‌ها، هر یک به نحوی در تصمیم افراد برای خرید یا اجاره یک خانه اثرگذار است. هنگام تصمیم‌گیری برای تهیه‌ی سرپناه برای خانواده باید به همه‌ی این عوامل توجه کرد. در ادامه با برسی عوامل مختلف همراه ما باشید تا بتوانید بهترین تصمیم را در این زمینه بگیرید.
عوامل اقتصادی
بررسی وضعیت اقتصادی جامعه به منظور تصمیم‌گیری برای خرید یا نحوه اجاره کردن یک خانه امری ضروری است. به عنوان مثال زمانی که اقتصاد جامعه دچار تورم است، با گذر زمان پول و پس‌انداز نقدی، ارزش خود را از دست می‌دهد. در چنین وضعیتی خرید خانه یک سرمایه گذاری باارزش به حساب می‌آید، زیرا ملک سرمایه‌ای است که همزمان با تورم ارزش خود را حفظ می‌کند.
نحوه‌ی اجاره کردن نیز اهمیت دارد. اگر شما مقداری پول نقد دارید و درآمدتان به میزانی است که توانایی پرداخت اجاره را دارید؛ ممکن است در شرایطی به نفعتان باشد که اجاره بپردازید، یعنی به جای پرداخت رهن، پول نقد خود را به سرمایه‌ای مانند طلا یا زمین تبدیل کنید که ارزش خود را همراه با تورم حفظ می‌کند. برخی افراد که توان مالی بالایی دارند در چنین شرایطی خانه بزرگی اجاره می‌کنند و در آن زندگی می‌کنند، درحالی که تعداد زیادی آپارتمان کوچک خریده‌اند تا در زمان رشد قیمتها، سرمایه گذاری خوبی کرده باشند. با این امید که در تورم‌های شدید، خریدار آپارتمان‌های با متراژ پایین‌تر، بیشتر است. چنانچه درآمدتان به شما اجازه خرید خانه و یا سرمایه گذاری را نمی‌دهد، ترکیبی از رهن و اجاره برای شما مناسب است.
دانستن این نکته ضروری است که در شرایط تورمی اولویت با سرمایه‌گذاری است.
شغل افراد
چنانچه وضعیت شغلی شما به گونه‌ای است که در شهری به صورت موقت ساکن هستید، یا در حال جابجایی بین شهرهای مختلف هستید، اجاره‌نشینی برای شما گزینه مناسب و کم دردسرتری است، زیرا شما را از مسؤلیت‌های یک فرد مالک آزاد می‌کند.
میزان درآمد و وضعیت مالی
معمولا میزان درآمد افراد تعیین کننده تصمیم آن‌ها برای خرید و یا اجاره‌نشینی است. چنانچه افراد، درآمد کافی برای خرید یک خانه و یا پرداخت اقساط تسهیلات بانکی را داشته باشند، معمولا اقدام به خرید خانه می‌کنند. آن‌ها حداقل به عنوان یک سرمایه‌گذاری هم که شده، این کار را انجام می‌دهند، حتی اگر در آن ساکن نشوند. درآمد بعضی از افراد به آن‌ها اجازه خرید خانه را نمی‌دهد، اما آن‌ها می‌توانند خانه‌هایی مناسب و زیبا اجاره کنند. تا زمانی که افراد دستی بر آتش کسب و کار دارند و فعالانه به حرفه و فعالیت‌های تجاری خود مشغولند، به راحتی پرداخت اجاره برایشان امکان‌پذیر است. تغییرات ناگهانی قوانین، تغییر شدید شرایط اقتصادی و برخی رخدادهایی که بر فعالیت‌های اقتصادی و تولیدی تاثیر منفی زیادی می‌گذارند، برای اجاره‌نشینان، خطری بزرگ محسوب می‌شود. حداقل خرید یک خانه که در آن ساکن شوید، در ایران تبدیل به یک فرهنگ اقتصادی شده است. بسیاری از خانواده‌ها که وضعیت مالی نسبتا مناسبی دارند، برای فرزندان خود بعد از تولد، قطعه زمینی در حاشیه شهر محل سکونت خریداری می‌کنند به امید اینکه پس از بزرگ شدن فرزند، کمکی باشد برای خانه دارشدن و زندگی مرفه او.
تفکر و سبک زندگی
برای بعضی از افراد خرید خانه موضوع بسیار بااهمیتی است که به آن‌ها احساس آسایش و امنیت می‌دهد. این افراد سعی می‌کنند که حتما خانه‌ای را متناسب با وضعیت مالی خود فراهم کنند، حتی اگر این خانه در مناطقی واقع شده باشد که قیمت ملک پایین‌تر است مثل مناطق ارزان شهر، شهرک‌ها و خانه‌های تعاونی و امثال آن.
اما برخی از افراد به گونه‌ای متفاوت فکر می‌کنند. ویژگی‌های منطقه و محله‌ی زندگی مثل زیبایی، تمیزی، سطح درآمد مردم منطقه، کم رفت‌وآمد بودن محله، وجود مرکز خریدهای شیک، امکانات تفریحی، رعایت فرهنگ آپارتمان‌نشینی، سکونت در خانه‌های مهندسی شده و با کیفیت به لحاظ استحکام و زیبایی و… برای آن‌ها اهمیت قابل ملاحظه دارد. آن‌ها ترجیح می‌دهند اجاره‌نشین باشند اما در مناطق پایین‌تر زندگی نکنند. بنابراین این افراد اگر حتی توانایی خرید یک خانه را در مناطق پایین‌تر داشته باشند، سرمایه خود را صرف آرامش روانی و لذت بردن از زندگی مورد علاقه خود می‌کنند.
اندازه‌ی خانواده
تعداد زیادی از خانواده‌ها هستند که با وجود داشتن خانه، اجاره‌نشین هستند، زیرا خانه‌ای که دارند برای تعداد افراد خانواده‌شان کوچک است. مثلاخانه‌ای که یک اتاق خواب دارد برای زوجی که فرزند دارند، کوچک است. تعداد زیادی ازاین افراد خانه‌ی کوچک خود را اجاره می‌دهند و خودشان در خانه‌ای بزرگتر اجاره می‌نشینند. برخی افراد نیز به علت قیمت بالای یک خانه‌ی بزرگ، کلاً قید خرید خانه را می‌زنند. همیشه فکر کردن به مسائل مالی مربوط به خانه دار شدن، دغدغه‌هایی برای افراد ایجاد می‌کند. برخی برای فرار از این دغدغه‌ها، کلا فکر کردن به آن را فراموش می‌کنند. این بدترین کاری است که یک نفر می‌تواند با خود انجام دهد. اگر امروز نمی‌توانم خانه‌ای بخرم و مجبور به اجاره‌نشینی هستم و خرید خانه از اولویت‌های زندگی من است، آگاهانه تصمیم می‌گیرم که اجاره‌نشینی کنم و فکر کردن و برنامه ریزی برای خرید خانه را فعالانه ادامه می‌دهم. حتی اگر سالیان دراز طول بکشد. در بسیاری از کشورهای توسعه یافته، امکان خرید خانه بصورت وام‌های بلند مدت فراهم است. اما مالکیت قطعی خانه شاید چیزی در حدود سی سال طول بکشد. در برخی موارد به نسل بعدی هم ادامه پیدا می‌کند. درست است که در کشور ما تاکنون چنین رویه‌ای برای خانه دار شدن طراحی و اجرا نشده، اما این نشان می‌دهد چندین سال برنامه ریزی برای خرید خانه، در مقایسه با این مطلب، موضوع خیلی آزار دهنده‌ای نیست.
مطلوبیت و اولویت‌ها
اولویت‌های و علائق افراد در زندگی با هم متفاوت است. ممکن است یک فرد در باغی خارج از شهر احساس آرامش کند و فردی دیگر در یک خانه‌ی حیاط دار و یا یک آپارتمان در مرکز شهر احساس آرامش کند. ممکن است بعضی از افراد تمایل داشته باشند در خانه‌ای زندگی کنند که خودشان آن را ساخته‌اند. هر کس با توجه به بودجه و امکانات مالی خود، اولویت‌هایی دارد. مثلا مردی که ازدواج کرده، ممکن است، برای آسایس همسرش، بخشی از سرمایه‌ای را که در دست دارد، به خرید مسکن اختصاص دهد، و فرد دیگری ترجیح دهد، کار بیشتری انجام دهد و سرمایه بیشتری جمع کند تا بتواند مسکن بهتری بخرد.
مزایای اجاره‌نشینی
رهایی از مسئولیت: افراد اجاره نشین دغدغه‌ها و مسئولیت‌های یک فرد مالک مانند تعمیرات خانه را ندارند.
تنوع‌طلبی: افراد اجاره نشین هر زمان که بخواهند، می‌توانند به هر مکانی که بودجه آن‌ها اجازه می‌دهد، نقل مکان کنند. اگر شما انسان تنوع طلبی هستید که علاقه‌مندید که زندگی در مکان‌ها و شرایط مختلف را تجربه کنید و علاقه‌ای به سکونت در یک خانه برای مدتی طولانی را ندارید، اجاره نشینی گزینه مناسبی برای شماست.
آزادی عمل: اجاره‌نشینان نیز آزادی عمل دارند؛ حتی خیلی بیشتر از مالکان! به این معنی که اگر از سکونت در خانه و یا محله‌ای راضی نباشند، به‌راحتی می‌توانند آن را تغییر دهند. اما فرآیند فروش یک خانه و خرید یک خانه‌ی جدید، بسیار دشوار و طولانی است و مالکان معمولا مجبورند مدت زمان زیادی با مشکلات موجود کنار بیایند.
افزایش تجربه: چنانچه مدت زمان زیادی اجاره‌نشین باشید، تجربه شما در مورد ویژگی‌های یک خانه خوب افزایش می‌یابد. اگر روزی بخواهید خانه‌ای بخرید، انتخاب درست‌تر و راحت‌تری خواهید داشت. به علاوه تجربه اجاره‌نشینی به شما کمک می‌کند که خودتان را نیز بهتر بشناسید مثلا شما با سکونت در خانه‌های مختلف متوجه می‌شوید که برای شما سکونت در طبقه اول یک ساختمان بهترین انتخاب است و یا برعکس.
آزادی سرمایه‌ی اجاره‌نشینان: افرادی هستند که مقدار قابل توجهی پول نقد دارند اما خانه نمی‌خرند. این افراد با به کارگیری این پول در تجارت، ضمن کسب پول بیشتر، هزینه‌های زندگیشان را هم تامین می‌کنند. برای این افراد، خرید خانه به منزله انباشته شدن مقدار زیادی از سرمایه در یک گوشه بدون هیچ استفاده‌ی مفیدی است. بنابراین اجاره‌نشینی برای این افراد مناسبتر از خرید خانه است.
اگر شما انسان تنوع طلبی هستید که علاقه‌مندید زندگی در مکان‌ها و شرایط مختلف را تجربه کنید، اجاره نشینی گزینه مناسبی برای شماست.
مزایای خرید خانه
داشتن یک سرمایه خوب: خرید خانه معمولا یک سرمایه گذاری با ارزش محسوب می‌شود. ملک سرمایه‌ای است که ارزش خود را همراه با تورم حفظ می‌کند.
احساس امنیت و ثبات: بسیاری از افراد، با دارا بودن یک مکان ثابت برای زندگی احساس امنیت و آرامش می‌کنند.
رهایی از دغدغه‌ها و مسائل اجاره‌نشینی: مانند اسباب‌کشی، یافتن خانه جدید، رسیدن سر برج و پرداخت اجاره و…
وجهه اجتماعی مطلوب: معمولا مالک یک خانه بودن به معنای دارا بودن وضع اقتصادی مطلوب است که وجهه اجتماعی مثبتی در بین مردم دارد.
آزادی عمل: صاحبخانه‌ها در خانه‌ی خود صاحب اختیار هستند و می‌توانند مطابق سلیقه خود برای تغییر و یا زیباسازی خانه اقدام کنند. آن‌ها می‌توانند کابینت‌ها را عوض کنند، رنگ در و دیوار و کاشی‌ها را تغییر دهند و حتی می‌توانند حیوان خانگی نگه دارند و بسیاری از کارهای دیگر. کارهایی که مستاجر برای انجام هر یک از آن‌ها به اجازه صاحبخانه نیاز دارد.
شرایط زندگی، شرایط مالی و اولویت افراد با هم متفاوت است، اجاره‌نشینی و یا صاحبخانه بودن نسخه‌ای نیست که بتوانیم برای همه‌ی افراد بپیچیم. این شما هستید که باید با در نظر گرفتن منابع مالی و سبک زندگی و تفکر خودتان، اقدامی درست در جهت خرید یا اجاره‌ی خانه انجام دهید.
