بودجه مسئله‌ای است که خیلی ساده از خاطر می‌رود. در زندگی سرمان شلوغ می‌شود و استرس داریم تا خرج‌های قدیمی خود را دیگر نداشته باشیم یا اینکه هزینههای جدید باعث نگرانی‌مان می‌شود. در این حالت، شرایطی به وجود می‌آید که ناچاریم در بودجه‌ی شخصی‌مان بازنگری اساسی کنیم؛ اما یادمان می‌رود که این هزینه‌ها را به بودجه‌ی جدید نیز اضافه کنیم. به این حالت کوری بودجه می‌گوییم. این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که ما روی هزینههای جدید چشممان را ببندیم یا به زبان دیگر، فراموش کنیم چیزی را به بودجه‌ی خودمان اضافه کنیم. البته زمانی که بدون توجه به نیازمان به یک خرج، همچنان به در نظر گرفتن بودجه برای آن ادامه دهیم، نیز در همین حالت قرار داریم.
دلیل این امر نیز واضح است. فرقی نمی‌کند که چه هزینه‌ای باشد، چه کم باشد چه زیاد، گهگاهی یادمان می‌رود و باید تاوان آن را بدهیم. مخارج جدید را فراموش می‌کنید؟ فراموش می‌کنید که برای هزینه‌ای که دیگر به آن نیاز ندارید نباید بودجه‌ای کنار بگذارید؟ به نظرتان چه‌مقدر پول را تا زمان فهمیدن جواب این سوالات هدر می‌دهید؟
چه زمانی باید بودجه شخصی را به‌روزرسانی کرد؟
به زبانی دیگر، به‌روزرسانی بودجه خیلی مهم‌تر از چیزی است که مردم فکر می‌کنند. زمان انجام این به‌روزرسانی‌ها بستگی به شما و چگونگی پرداخت‌هایتان دارد. به‌طور معمول در هر ۳ یا ۴ دوره‌ی حقوقی باید با توجه به پرداخت‌ها و حقوق‌تان، بودجه‌ی شخصی‌تان را به‌روزرسانی کنید. یا به دنبال راه‌های جدیدی برای پس‌انداز کردن پول باشید. این بدین معناست که اگر شما به‌صورت هفتگی حقوق می‌گیرید، در حالت ایده‌آل باید حداقل هر ماه یک‌بار بودجه‌ی شخصی خود را به‌روزرسانی کنید. برای کسانی که ماهی یک‌بار حقوق می‌گیرند، بهتر است هر سه یا چهار ماه بودجه‌ی خود را به‌روزرسانی کنند. البته بسته به شرایط، ممکن است لازم باشد که این کار را به‌صورت ماهیانه انجام دهید.
خب سوال اینجاست که چگونه بودجه خود را به‌روزرسانی کنیم؟
اول از همه دفترچه‌ی بودجه و کل حقوق خود را نگاه کنید. اگر چیزی را می‌بینید که دیگر نیازی به آن نیست، آن را حذف کنید، به‌عنوان مثال، ما ممکن است نیازی به اختصاص بودجه‌ی خرید ماهیانه‌ی لباس نداشته باشیم، به همین دلیل اگر درماه جاری لباس خریده باشید، می‌توانید برای ماه بعد این هزینه را در لیست بودجه‌ی خود قرار ندهید.
بعد از اینکه مواردی را که دیگر نیازی به آن‌ها نبود، حذف کردید، نگاه کنید و ببینید چه چیزی باید در فهرست باشد؛ اما نیست. این‌ها دقیقاً مخارجی هستند که اگر فکری به حالشان نکنید، شما را به دام می‌اندازند. مثلاً به‌سادگی یادتان می‌رود قبض موبایل خود را پرداخت کنید و یک‌باره با حجم عظیمی از بدهی مواجه می‌شوید. مطمئن شوید که برای هر خرج جدیدی مبلغی را لحاظ کرده‌اید.
شاید بپرسید همه‌ی این کارها برای چیست؟ یا وقتی همه را انجام دادیم آن موقع چه؟ تبریک! شما هم‌اکنون یک بودجه‌ی کامل و جدید دارید که بهترین بازدهی را برای شما و خانواده‌تان دارد. اگر همیشه بودجه‌ی خود را به‌روز نگه دارید، می‌توانید هر عامل مشکل‌سازی را از زندگی خود حذف کنید. بنابراین، نیازی نیست که از مخارج خود کم کنید تا حساب‌های پس‌اندازتان را پر کنید. به‌جای این کار سعی کنید از همین خرج‌های معمول با تکنیک‌هایی که گفتم مبلغی را بیرون بکشید. باید خودتان تصمیم بگیرید که چه زمانی برای به‌روزرسانی بودجه‌تان مناسب است. شما باید این زمان را بر اساس اینکه فاصله‌ی یک حقوق تا حقوق بعدی‌تان چقدر است، به دست آورید. یا مثلاً بر اساس مخارج ماهیانه‌ی خود این کار را کنید؛ اما از هر چیزی مهم‌تر، این است که زمانی این کار را انجام دهید که نیاز باشد و احساس خوبی داشته باشید.
آگاهی و جلوگیری از کوری بودجه در دوران شیوع کرونا
شاید از زمانی که وارد بازار کار شده‌اید یا زمانی که مستقل شده‌اید، با بحران‌های زیادی روبه‌رو نشده باشید. شاید اصلاً بحرانی را تجربه نکرده باشید؛ اما باید بدانید که بحران‌ها هم می توانند بر زندگی شما تأثیرات مخربی داشته باشند. به‌خصوص اگر این بحران‌ها در حوزه‌ی مالی باشند یا مانند این بحران حاضر(کرونا) دو حوزه‌ی مهم را به هم پیوند زده باشند (سلامت و اقتصاد).
پیش از این، آیا بحران‌ها در بودجه‌بندی شخصی شما جایی داشته‌اند؟ آیا برای این‌گونه بحران‌ها پس‌انداز روز مبادا یا مواقع اضطراری کنار گذاشته‌اید؟
شاید اولین بار که اخبار مربوط به کرونا را خواندیم، اواخر سال 2019 میلادی بود. ویروسی با قدرت شیوع زیاد که استان هوبی در چین و شهر ووهان را به تعطیلی کامل کشاند. قرنطینه و اخبار مربوط به آن و تغییری که در شرایط افراد ایجاد می‌کرد، هم کم‌کم به گزارش‌های خبری اضافه شد. تقریباً حدود ۲ ماه بعد، اخبار مربوط به ورود کرونا به ایران را هم دیدیم و این مسئله دور از انتظار نبود. اما آیا خودمان را را برای این اوضاع آماده کرده بودیم؟
با توجه به تأثیرات مالی ناشی از شیوع ویروس کرونا، امروز بیشتر از هر زمان دیگر نیاز داریم با چشمانی باز با بودجه‌بندی خود روبه‌رو شویم و آن را به‌روز کنیم. چراکه این وضعیت بحرانی بر شرایط درآمدی، نیازها و خواسته‌ها و الگوهای خرید و هزینههای ما تأثیرگذار بوده و چناچه با فرمان قبلی و بدون هرگونه پویایی، بودجه‌بندی خود را ادامه دهیم، در این صورت، بودجه‌ای ناکارآمد خواهیم داشت که نه‌تنها راهگشای ما نخواهد بود که چه‌بسا ما را از مسیر درست منحرف خواهد کرد. اگر هم نمی‌دانید چگونه بودجه‌بندی کنید، دست نگه دارید و ابتدا این مطلب را بخوانید.
به یاد داشته باشیم با آگاهی کامل از وضعیت مالی زندگیمان می‌توانیم شرایط را به‌خوبی تغییر دهیم. دانش تنها مهارت‌های تخصصی داشتن نیست. آگاهی، دانشی است که به ما قدرت می‌دهد. برای مواجه با بحران‌های احتمالی، با درنظر گرفتن شرایط زندگیمان، با یک بودجه‌بندی همه‌جانبه آماده باشیم.
