قرض دادن پول به خانواده یا دوستان موقعیتی است که اکثر افراد یک یا چند بار در زندگی خود آن را تجربه کردهاند. در این موقعیت فشار احساسی زیادی روی دوش شماست؛ چون هم میخواهید کمکی کرده باشید و هم تعهدات چگونگی و زمان برگشت پول را در نظر بگیرید. مشکل اینجاست که برخی اوقات زمانی که به خانواده یا دوستان خود پول قرض میدهید، بازپرداخت آن دیر میشود یا حتی هیچوقت به پول خود نمیرسید. در این مطلب توصیههایی را در خصوص آداب قرض دادن پول به خانواده و دوستان خواهید خواند:
۱) ببینید میتوانید آن مبلغ را قرض بدهید یا نه
زمانی که میخواهید به کسی پولی را قرض بدهید باید بررسی کنید که آیا دادن این پول به قیمت به خطر افتادن اهداف مالی و پرداخت اقساط شماست یا نه. مخصوصاً اگر پول را برای موقعیت اضطراری و مهمی نخواهند. اگر خودتان قرض دارید یا باید اقساطی را بپردازید و کسی از شما میخواهد پولی را به او قرض دهید یا برای او بلیط هواپیما بخرید یا در خرید یک جفت کفش کمکش کنید، نباید این کار را انجام دهید. شما نمیتوانید اقساط خود را دیرتر پرداخت کنید یا آنها را نادیده بگیرید، صرفاً به این دلیل که فردی میخواهد به تعطیلات برود یا کفشی نو بخرد!
در ضمن بدون در نظر گرفتن اینکه دلیل قرض گرفتن چیست، باید پرداخت اقساط و رسیدن به اهداف مالی خودتان اولویتهای اصلی شما باشد.
اگر میخواهید پولی را به خانواده یا دوستان خود قرض دهید، این کار را بعد از رسیدن به تمامی اهداف مالیتان انجام دهید.
زمانی که دوستان یا خانوادهتان از شما پول میخواهند ببینید که میتوانید آن را قرض بدهید یا نه و هیچوقت هم از گفتن «نه» ترسی نداشته باشید!
۲) بررسی کنید که آیا باید این پول را قرض بدهید یا نه
به این سوالات فکر کنید: آیا میزان پولی را که از شما میخواهند، دارید؟ آیا کاری دیگری هست که ترجیح دهید با آن پول انجام دهید؟ آیا میتوانید همه این پول را یکجا از دست دهید؟ آیا درخواستکننده، فرد راستگویی است؟ آیا به او اعتماد دارید؟ آیا او به شما گفته است میخواهد با پول چهکار کند؟ آیا این فرد پولی را که قبلاً به او دادهاید، تمام و کمال برگردانده است؟ آیا این فرد منبع درآمدی دارد؟ آیا این فرد تابهحال به شما پول قرض داده است؟ آیا این فرد به شیوههای دیگری به شما کمک میکند؟ آیا این فرد در حال حاضر بدهی دیگری دارد که از آن مطلع باشید؟ آیا مدت زیادی است که این فرد را میشناسید؟ آیا درگیر رابطهای احساسی با او هستید؟ آیا فامیل او هستید؟
اگر حداقل به هشت سؤال از این میان پاسخ منفی دادید، به دوستی که از شما پول میخواهد هم پاسخ منفی بدهید.
شاید در گذشته برایتان سخت بوده که به آنها نه بگویید؛ ولی اکنون فهرستی از دلایلی را در اختیار دارید که نشان میدهد چرا باید نه بگویید؛ جواب سؤالات بالا منطق شما را تشکیل میدهد.
اگر حداقل به نُه سؤال جواب مثبت دادید، دادن پول به دوستتان خطر کمتری دارد. تعداد جوابهای مثبت بیشتر ایدهآلتر است تا بهطور کامل خطر را از بین ببرید.
۳) دربارۀ شرایط بازپرداخت کاملاً واضح صحبت کنید
زمانی که پولی را قرض میدهید برنامهای که برای بازپرداخت آن میریزید نباید اینطور باشد که «هر وقت داشتند بدهند» یا «تا چند هفتۀ دیگر میدهند». اگر مهلت پرداخت خیلی طولانی باشد احتمال اینکه شما به پولتان برسید نیز خیلی کم میشود. تاریخی را مشخص کرده و همیشه به آنها مهلت را یادآوری کنید.
اگر پولی را که از شما خواستهاند، ندارید یا نمیتوانید آن را قرض بدهید یا اگر هدف قرض برای شما قانعکننده نیست، نترسید و به راحتی نه بگویید.
۴) ممکن است پولتان از دست برود
افرادی که از خانواده و دوستان خود پولی را قرض میگیرند، زیاد بازپرداخت آن را جدی نمیگیرند؛ زیرا نه قراردادی وجود دارد نه شما بهعنوان قرضدهنده میتوانید در صورت دیرکرد آنان کاری کنید تا پولتان را پس بگیرید. شما نمیتوانید درآمد آنان را توقیف کنید یا برای آنها گزارش بد حسابی رد کنید. در ضمن زمانی که مردم پولی را قرض میگیرند، اغلب آن را فراموش میکنند یا بهسختی میتوان آنان را دوباره پیدا کرد! پس وقتی که پولی را قرض میدهید این قانون را در ذهن خود داشته باشید: اگر نمیتوانید از دست دادن پولتان را تحمل کنید، اصلاً قرض ندهید. این جمله میتواند در پیشگیری از اضطراب و سردردهای بسیاری کمکتان کند. از پولی که برای اقساط پیش رو یا اهداف مالی خود کنار گذاشتهاید به کسی قرض ندهید چون ممکن است در زمان پرداخت اقساط دست از پا درازتر بمانید.
۵) نه گفتن را یاد بگیرید
اگر پولی را که از شما خواستهاند، ندارید یا نمیتوانید آن را قرض بدهید یا اگر هدف قرض برای شما قانعکننده نیست، نترسید و به راحتی نه بگویید. متأسفانه پول یکی از دلایل فروپاشی خانوادهها و رابطههای دوستی است و اگر دوست یا عضو خانوادهتان واکنش شما را دوست نداشته باشد یا حس کند که نمیخواهید به او کمک کنید میتواند مشکلساز شود. شما میتوانید برای این کارتان توضیحی به آنان بدهید؛ مثلاً بگویید باید اقساط خودتان را بپردازید و اگر این مسئله را درک نکردند لازم است به عقب برگشته و رابطۀ دوستی خود را بهطور کلی از نو بررسی کنید.
۶) این مسئله را در بودجۀ خود منظور کنید
اگر قرض دادن پول به خانواده یا دوستان نوعی تعهد است که باید حتماً آن را انجام دهید، بهتر است این پول را در بودجهبندیتان منظور کنید تا مطمئن شوید برای قرض دادن یا دیگر اهداف خود برنامهریزی دارید.
در آخر باید گفت که کمک کردن به دیگران هیچ اشکالی ندارد. در حقیقت کمک کردن به دیگران و بخشنده بودن باید بخشی از سبک زندگی شما باشد؛ ولی باید برای خودتان هم قابل قبول باشد و به اهداف مالیتان لطمهای نزند.