حتماً تا به حال افرادی را دیده‌اید که درآمد خوبی دارند؛ اما الزاماً پول زیادی ندارند. شاید تعجب کنید! اما درست است؛ لازمه‌ی پس‌انداز کردن، داشتن درآمد زیاد نیست. آیا تا به حال شده در شرایطی باشید که علی‌رغم درآمد خوبتان، قدرت پس‌انداز نداشته باشید و مدام از خود بپرسید چرا نمی‌توانم پس‌انداز کنم؟ در چنین شرایطی چه کرده‌اید؟ چه‌قدر طول کشیده تا اوضاع را سامان بدهید؟ اگر اکنون در چنین موقعیتی باشید، چه می‌کنید؟
خیلی وقت‌ها آخر ماه که می‌شود می‌بینیم هیچ پس‌اندازی برایمان نمانده است. شاید حتی بدهکار هم بشویم. باید گفت که با این رویه، هیچ‌کسی به اهدافش نخواهد رسید. درست است که گفتن جمله‌ی «بهتر است پس‌انداز داشته باشید»، خیلی ساده است؛ اما زمانی که پای عمل به میان می‌آید، ماجرا کمی سخت‌تر می‌شود.
در این نوشتار می‌خواهیم به شما بگوییم که اگر نتوانید پس‌انداز کنید چه خواهد شد و راه چاره برای این معضل چیست؟ در همین ابتدای کار، باید علت عدم موفقیتتان در پس‌انداز کردن را جست‌وجو و بررسی کنید. طبق گفته‌ی بسیاری از مشاوران اقتصادی، اگر می‌خواهید ثروتمند شوید، بهتر است روی این راه‌حل‌ها مانور دهید:
۱) بخش کوچکی از درآمدتان را خرج کنید
در محل کارتان با تمام وجود کار کنید. طوری رفتار کنید که انگار این آخرین فرصت شما برای کار کردن است و تا می‌توانید برای دستمزد بیشتر تلاش کنید. ولی در زندگی واقعی، طوری رفتار کنید که انگار پول زیادی ندارید.
هیچ‌وقت اجازه ندهید هزینه‌های زندگی‌تان از درآمدتان فراتر برود و این قانون را همیشه در نظر بگیرید و تاجایی‌که می‌توانید صرفه‌جویی کنید.
مطمئنم می‌دانید اگر موفق به پس‌انداز کردن نمی‌شوید، علتش است است که یا درآمد کمی دارید یا هزینه‌هایتان بالاست. شاید هم هر دو مشکل را داشته باشید. به شما پیشنهاد می‌کنیم در درازمدت، کسب درآمد بیشتر را در دستور کار قرار دهید؛ ولی در کوتاه‌مدت حذف هزینه‌های غیرضروری، سریع‌تر نتیجه خواهد داد. این‌گونه انگیزه‌ی بیشتری برای ادامه‌ی مسیر خواهید داشت.
برای شروع به‌دقت هزینه‌هایتان را بررسی کنید. اگر تمام خریدهای سه ماه اخیر خود را بررسی کنید، شرط می‌بندم از اینکه پی ببرید در یک یا دو بخش چه ولخرجی‌هایی کرده‌اید، شگفت‌زده شوید. مثلاً من در خرید فست‌فود ولخرج بودم. فکر می‌کردم ماهانه ۴۰۰ هزار تومانم در رستوران‌ها خرج می‌شود؛ ولی کاشف به عمل آمد که این مبلغ هر ماه به ۷۰۰ هزار تومن می‌رسیده (!) که چنین هزینه‌ای سرسام‌آور است.
مجبور نیستید برای تماشای هر فیلم جدیدی که می‌آید به سینما بروید. می‌توانید در روزهای نیم‌بها این کار را کنید یا مدتی صبر کرده و فیلم را دانلود کنید. تمام این فداکاری‌های کوچک، به پس‌اندازی بزرگ منجر می‌شود. با پایین آوردن هزینه‌هایتان، همزمان اراده‌ی خود را هم تقویت می‌کنید.
هیچ‌وقت اجازه ندهید هزینه‌های زندگی‌تان از درآمدتان فراتر برود و این قانون را همیشه در نظر بگیرید: تا جایی که می‌توانید صرفه‌جویی کنید.
۲) برای روز مبادا پس‌انداز کنید
همه‌ی ما ضرورت پس‌انداز برای روز مبادا را می‌دانیم، ولی با این حال تعداد کمی از ما برای روز مبادا پس‌انداز داریم. زندگی همیشه در کنترل ما نیست و بدون شک شرایط اضطراری در زندگی همه پیش می‌آید، پس باید برای چنین موقعیت‌هایی آماده باشیم. بعضی‌ها در پیش‌بینی شرایط اضطراری بهتر از بقیه عمل می‌کنند؛ ولی بیشتر ما این‌گونه نیستیم و احتمال از دست دادن شغلمان یا بیماری یکی از اعضای خانواده را در نظر نمی‌گیریم.
اگر تمام درآمدتان را خرج کنید و هیج پس‌اندازی نداشته باشید، درصورت بروز شرایط بحرانی به مشکلاتی برمی‌خورید که اگر پس‌انداز مختصری داشتید، هرگز پیش نمی‌آمدند. مثلاً ممکن است به‌شدت بدهکار شده یا مجبور شوید بدون صرف زمان کافی برای تصمیم‌گیری، اولین کاری را که به ذهنتان می‌رسد، انجام دهید.
زندگی همیشه در کنترل ما نیست و بدون شک شرایط اضطراری در زندگی همه پیش می‌آید، پس باید برای چنین موقعیت‌هایی آماده باشیم.
۳) در انتخاب سبک زندگی، تعادل داشته باشید
تغییر دادن سبک زندگی بسیار سخت است. به‌محض اینکه به زندگی تجملی عادت کنید، به‌سختی می‌توانید زندگی ساده‌تری را در پیش بگیرید. در واقع سبک زندگی هر کس با افزایش درآمدش به‌صورت تصاعدی رشد می‌کند.
هیچ محدودیتی برای ارتقای سبک زندگی وجود ندارد؛ ولی بهترین توصیه به شما این است که حتی اگر می‌توانید بالاترین حد رفاهی را برای خود فراهم کنید، به سطحی پایین‌تر اکتفا کنید. مثلاً اگر توانایی خرید خانه‌ای در مرکز شهر را دارید، خانه‌ای در پایین شهر انتخاب کنید و اگر توانایی خرید خانه‌ای در بالای شهر دارید، خانه‌ای در مرکز شهر بخرید. این موضوع درمورد رستوران رفتن، خرید اتومبیل، خریدهای منزل و خرید هر چیز دیگری صدق می‌کند.
اگر در افزایش سطح رفاهی زندگی زیاده‌روی نکنید، راحت‌تر از پس شرایط بحرانی برخواهید آمد. در هر سطحی از زندگی که باشید، باز هم سطحی بالاتر وجود دارد. پس بهتر است با تقویت صفت خویشتن‌داری در خود، از زیاده‌روی در هر مرحله جلوگیری کنید.
مهم‌ترین کاری که برای بهبود وضعیت اقتصادی‌تان می‌توانید انجام دهید، تصمیم‌گیری برای شروع است. مهم نیست که از کجا شروع می‌کنید، فقط کافی است شروع کنید. همیشه می‌توانید مسیرتان را اصلاح کنید. ثروتمند شدن زمان‌بر است؛ ولی نه زمانی به‌اندازه‌ی عمر ما!
۴) قرض‌هایتان را تسویه کرده و سعی کنید دیگر مقروض نشوید
راه دیگری که می‌توانید از طریق آن اوضاع مالی‌تان را به‌سرعت بهبود ببخشید، پرداخت بدهی‌هاست. این کار راحت‌تر از چیزی است که فکر می‌کنید. مثلاً می‌توانید با فروش اتومبیلتان و خرید اتومبیلی مدل پایین‌تر، بخش عظیمی از بدهی‌هایتان را بپردازید. بله درست است جایگزینی اتومبیلی زیبا و مدل‌بالا با اتومبیل‌هایی قدیمی و نه‌چندان زیبا، کار سختی است؛ ولی بدهکار بودن کار سخت‌تری است. پس سعی کنید با این قضیه کنار بیایید.
اگر به هر دلیلی نتوانید ماشین‌تان را بفروشید، کارهای دیگری هست که بتوانید انجام دهید. پس به دنبال راه‌های دیگری برای صرفه‌جویی، به‌منظور پرداخت بدهی‌ها باشید. هر تصمیمی که بگیرید شاید در ابتدا سخت به‌نظر برسد، ولی به یاد داشته باشید که این دوره موقتی و گذراست. علاوه‌براین، اگر در شرایطی هستید که اصلاً نمی‌توانید پس‌انداز کنید، در وضعیت بحرانی قرار دارید و وضعیت بحرانی تصمیمات به‌خصوصی می‌طلبد.
پولی را که پس از خرج کردن می‌ماند، پس‌انداز نکنید، بلکه پولی را که پس از پس‌انداز کردن می‌ماند، خرج کنید.
۵) شما می‌توانید، زود دست به کار شوید
قبلاً هم گفتیم که همه‌چیز فقط به حرف آسان است. سخت‌ترین قسمت کار، اقدام و عمل است. با بررسی هزینه‌ها و حذف هزینه‌های اضافی شروع کنید. به قرض‌هایتان هم نگاهی بیندازید و هر کدام را که می‌توانید، تسویه کنید. اگر این‌گونه عمل کنید، قرض‌های سنگین‌تان را به‌زودی تسویه می‌کنید و می‌توانید روی پرداخت سایر بدهی‌ها تمرکز کنید یا هر ماه پس‌اندازتان را افزایش دهید. عادات صحیح اقتصادی را در خود به وجود بیاورید، روی افزایش درآمدتان کار کنید و اگر پول کافی دارید، کسب‌و‌کار خودتان را راه بیندازید.
قبل از هر چیز پس‌اندازتان را کنار بگذارید. به این جمله‌ی وارن بافت، سومین مرد ثروتمند جهان، توجه کنید: «پولی را که پس از خرج کردن می‌ماند پس‌انداز نکنید، بلکه پولی را که پس از پس‌انداز کردن می‌ماند، خرج کنید.»
مهم‌ترین کاری که برای بهبود وضعیت اقتصادی‌تان می‌توانید انجام دهید، تصمیم‌گیری برای شروع است. مهم نیست که از کجا شروع می‌کنید، فقط کافی است شروع کنید. همیشه می‌توانید مسیرتان را اصلاح کنید. ثروتمند شدن زمان‌بر است؛ ولی نه زمانی به‌انداره‌ی عمر ما! پس همین امروز برای بهبود اوضاع مالی آینده‌ی خود، قدمی هرچند کوچک بردارید. با این کار پا در مسیر موفقیت می‌گذارید و کم‌کم موفق می‌شوید سرمایه‌گذاری و پس‌انداز کنید و به اهداف‌تان برسید.
