چرا برخی از فرزندان هیچ‌گاه مستقل نمی‌شوند؟

تفاوت‌های جنسیتی در استقلال فرزندان تأثیر دارد؛ به‌طوری که اغلب کشورها به استقلال پسران بیش‌تر اهمیت می‌دهند تا دختران. طبق مطالعاتی که دو کشور انگلستان و ژاپن انجام داده‌اند، باید درمورد هر دو گروه به یک اندازه به این مسئله توجه کرد. آنچه مهم است این است که استقلال فرزندان خصوصاً استقلال مالی منجر به موفقیت بیشتر می‌شود و برعکس. بنابراین بسیار ضروری است که والدین قدم‌هایی را برای بهبود استقلال فرزندان خود بردارند.

در همه‌ی فرهنگ‌ها و کشورها برای فرزندانی که همیشه به والدینشان چسبیده‌اند و بسیار وابسته هستند، تعابیر جالبی وجود دارد. ایتالیایی‌‌ها آن‌ها را «مامُن»، یعنی همان «بچه‌ننه» می‌نامند، ژاپنی‌ها از اصطلاح «پاراسایتو شینگورو» به‌معنی «مجرد انگل» استفاده می‌کنند. در آمریکا از کلمۀ «بومرنگ» و در انگستان نیز از کلمه «کیپرز» استفاده می کنند، به‌معنی «کودکی که پول بازنشستگی والدینش را نابود می‌کند.» براساس مطالعات مرکز تحقیقاتی «پِئو»، نزدیک به ۳۳ درصد افراد ۲۵ تا ۲۹ سال، با پدر و مادر‌هایشان زندگی می‌کنند.

نوجوانان باید چه آموزش‌های مالی‌ای ببینند؟

بزرگ شدن برای هر کودکی اگرچه جذاب است، دشواری‌هایی مثل تحصیلات دانشگاهی و کسب درآمد نیز دارد. برخی جوان‌ها بعد از دبیرستان به فکر تحصیلات دانشگاهی می‌افتند. چهار سال بعد، آن‌ها با وام‌های تحصیلی سنگین مواجه می‌شوند؛ چیزی بالغ بر ۳۰ میلیون تومان برای دانشگاه آزاد و رقمی بیش‌ از ۲۰ میلیون تومان برای تحصیل در یک موسسه‌ی غیرانتفاعی. رقمی که هم‌چنان روبه‌افزایش است. به این‌ مخارج، هزینۀ خوردوخوراک، پوشاک، مسکن و زندگی اجتماعی را اضافه کنید. فرد ناگهان خود را با کوهی از بدهی‌ها و اقساط رودررو می‌بیند. بنابراین مسلم است که ترجیح می‌دهد نزد پدرومادر خود بماند و فکر استقلال و تشکیل زندگی مستقل را از سر بیرون کند.

زندگی با والدین یعنی داشتن خانۀ گرم و نرمی که فرد دیگری قبض‌هایش را می‌پردازد، شخص دیگری نگرانی وام یا کرایه‌اش را دارد، نگهداری از آن به عهدۀ افراد دیگر است و در کنار این موارد، فرد وظیفۀ پخت‌وپز، نظافت خانه و بسیاری از کارهای دیگر را ندارد. مثل آن می‌ماند که یک سرآشپز، یک پیشخدمت و یک عموی ثروتمند را یک‌جا باهم داشته باشید. در این وضعیت، شخص نه استرس دارد، نه فکر پرداخت قبوض است، نه نگرانی‌ای بابت اخراج از شغلش دارد. کسی هم که او را از خانه بیرون نمی‌کند. چرا خوشش نیاید؟

معمولاً فرزندان «بچه‌ننه» زمانی که به پول نیاز دارند، به‌خوبی می‌دانند که پدر و مادر بهترین گزینه برای پول گرفتن هستند. فقط کافی است که دستشان را جلوی آن‌ها دراز کنند تا یکی از آن دو، پول را در دستشان بگذارد. در این بین، فرزندانی هستند که از درآمد حاصل از شغل آزادشان استفاده می‌کنند؛ اما نه در جهت استقلال بلکه در جهت لذت بردن بیشتر از زندگی و تفریحات غیر ضروری و حتی تجملی. زندگی مجانی در خانه‌ای که نه کرایه‌اش را می‌دهند، نه دیگر هزینه‌هایش را، خریدن خودروی جدید، لباس‌های مارک‌دار و تعطیلات ویژه در جزیرۀ زیبای کیش را برای آن‌ها ساده‌تر می‌کند. حتی اگر درآمد کمی داشته باشند.

حتماً شنیده‌اید که «یک ماهی به یک نفر بده و برای یک روز سیرش کن؛ اما اگر به او ماهیگیری بیاموزی، تمام عمر سیرش می‌کنی.» رفتار بین والدین و فرزندان نیز مشابه همین ضرب‌المثل است. اگر همیشه اتاق و خدمت مجانی در اختیار فرزندتان بگذارید، شاید مجبور باشید تا آخر عمر او را تغذیه کنید. با این روش، آن‌ها هیچ‌گاه خودشان قادر به «سیر کردن» خودشان نخواهند شد. اکثر آدم‌ها تا وقتی به آن‌ها چیزی بدهی، از تو می‌گیرند. حقیقت تلخی که شامل فرزندان نیز می‌شود.

اشتباهات مالی والدین در قبال فرزندان چیست؟

اگر فرزند بالغ شما تصمیم به جدا شدن از شما را نداشت، مجبورید قوانینی وضع کنید. به او بگویید که از غذای مجانی خبری نیست. مدیریت و گرداندن خانه کاری پرهزینه است؛ پس هرکسی که زیر سقف شما زندگی می‌کند، موظف است که بار خود را به دوش کشیده و مخارجش را به‌طور منصفانه بپردازد. این مخارج شامل پرداخت سهم کرایه خانه، قبض‌ها و خوراک هر فرد می‌شود.

اگر فرزندانتان از زیر بار مخارج تلفن و اینترنت خانه فراری‌ بودند، شما نیز از دادن پول به آن‌ها اجتناب کنید. آن‌ها باید خودشان مخارج خودشان را بپردازند. این مخارج شامل هزینه‌ی استفاده از خودرو (بنزین، تعمیرگاه و...)، بیمه و قبض تلفن همراهش نیز می‌شود. فرزندان باید بیاموزند که اگر خرجی تراشیدند، موظفند آن را بپردازند. این کار هم‌چنین می‌تواند خوبی‌های تنظیم بودجه را برایشان روشن کند.

برای این‌که فرزندتان هزینه‌هایش را بپردازد، باید بفهمد که کارهای خانه خودبه‌خود انجام نمی‌شوند و او وظیفه دارد در این کار‌ها کمک کند. هر فردی که در خانه زندگی می‌کند، موظف است کارهایی مانند تمیز نگه‌ داشتن و گرداندن آن را به‌خوبی انجام بدهد. چیدن علف‌های هرز باغچه، رنگ‌آمیزی دیوارها و تمیز کردن سرویس بهداشتی کارهای همیشگی هر خانه هستند. اگر فرزندتان تمایل به ماندن در خانه داشت، می‌بایست سهم خود را در کارهای خانه انجام دهد.

با دادن پول نقد به کودکان، مدیریت مالی را به آن‌ها آموزش دهید.

سروکله زدن با چنین فرزندانی مسلماً کار ساده‌ای نخواهد بود، خصوصاً وقتی که بالغ شده‌ باشند. «عشق سخت‌گیرانه» شما، فرزندتان را برای روبه‌رو شدن با واقعیت آماده می‌کند. پدر و مادر نباید تا آخر عمر دور فرزندشان بگردند و مخارجش را بپردازند.

اگر کودکان یاد بگیرند که پول خود را درست مدیریت کنند و قبل از جدا شدن از خانواده به‌خوبی از پس گرداندن خانه بربیایند، در طولانی‌مدت برای خودشان و شما بسیار بهتر خواهد بود.