7 اثر منفی غرور بر امور مالی

ممکن است تعجب کنید و بپرسید چه ارتباطی ممکن است بین غرور و امور مالی وجود داشته باشد. اما غرور می‌تواند موجب بی‌پولی شود و بر سلامت مالی و آینده‌مان تاثیر بگذارد. اما چگونه؟ هفت نتیجۀ غرور که در ادامه آورده‌ایم، هشدارهایی هستند برای همه‌ی ما تا نگاهی به زندگی خود بیندازیم و تأثیر منفی غرور را بر آن کاهش دهیم:

در یک‌سو برندهای معروف قرار دارند و در سوی دیگر برندهایی نه‌چندان نام‌آشنا. برندهای معروف هزینه‌های بیشتری می‌طلبند؛ چون هم باید پول بازاریابی و تبلیغاتشان را بپردازید و هم پول برخورداری از مزیتِ داشتن برچسبشان روی کالاهایتان. اما در بیشتر نمونه‌ها، کیفیت کالاهای برنددار با سایر کالاها تقریباً یکسان است. تنها تفاوت قابل‌توجه آن‌ها به برچسب قیمتشان خلاصه می‌شود؛ با این حال برخی افراد مغرورتر از آنند که سراغ کالاهای غیربرند بروند.

از نظر برخی افراد، داشتن محصولات غیربرند مثل این است که بگویند: «چنان دستم تنگ است که نمی‌توانم اجناس برنددار بخرم.» اما آیا این حرف درست است؟

اینکه بخواهید پولتان را صرفه‌جویانه خرج کنید با بی‌پول‌بودن فرق دارد.

صرفه‌جویی یعنی می‌خواهید در ازای پولی که می‌پردازید بیشترین سود را ببرید و برایتان مهم است که پولتان را برای چه خرج می‌کنید. برخی میلیونرها و حتی میلیاردرها در دنیا روی خرید محصولات غیربرند پافشاری می‌کنند، آن هم برای اینکه نمی‌خواهند ذره‌ای بیشتر از آنچه نیاز است پول خرج کنند. هر چه باشد، با همین روش بوده است که ثروتمند شده‌اند.

کسانی هستند که می‌توان نامشان را گذاشت «بیچاره‌ی ماشین». این افراد با ماشین‌های آن‌چنانی و گران‌قیمتِ همه‌چیزتمام، در کوچه و خیابان گشت‌وگذار می‌کنند؛ اما اگر به خانه‌شان نگاه کنید، می‌بینید نه اثاثیه‌ی درست‌وحسابی دارند و نه در یخچالشان چیزی برای خوردن پیدا می‌شود. دلیل دچارشدن آن‌ها به چنین وضعی این است که بخش هنگفتی از بودجه‌شان را صرف ماشینشان کرده‌اند. فقط برای اینکه می‌خواهند در خیابان با غرور پشت فرمان بنشینند و برانند. حتی تصور کم کردن این هزینه و استفاده از یک ماشینِ دست‌دومی که آن قابلیت‌های نوین را ندارد، برایشان دشوار است.

کسان دیگری هستند که همین مشکل را با محل زندگی دارند. ممکن است به آدم‌هایی بربخورید که بیچاره‌ی خانه‌اند؛ یعنی کسانی که تصمیم می‌گیرند در خانه‌هایی با اجاره‌بهایی کمرشکن زندگی کنند صرفاً به این خاطر که نمی‌توانند غرورشان را کنار بگذارند و استانداردهای محیط زندگی‌شان را کم کنند. غرور در چنین مواردی می‌تواند منجر به ورشکستگی شود.

اعلام ورشکستگی کردن ضربه‌ای بسیار محکم‌تر از هر چیز دیگری به غرور افراد مغرور خواهد زد. پس اصلاح سبک برای افراد اقدامی به صرفه‌تر است.

لوازم دست‌دوم فقط برای افراد بداقبال نیست؛ این نگرش دیگر تاریخ مصرفش تمام شده است. همه می‌توانند از فروشگاه‌هایی که محصولات کارکرده می‌فروشند خرید کنند. دلیل ساده‌اش این است که بسیار ارزانترند و بیشتر اوقات به‌اندازه‌ی همان محصولات نو دوام می‌آورند.

شما می‌توانید محصولات برنددار را با قیمتی بسیار کمتر از این فروشگاه‌ها بخرید و وسایل برقی و لوازم خانه‌تان را با به‌صرفه‌ترین قیمت‌ها تهیه کنید. از این گذشته، لازم نیست کسی بداند این محصولات را از کجا خریده‌اید، مگر آنکه خودتان بخواهید بگویید. پس اگر غرور، یگانه سدی است که بین شما و خرید محصولات دست‌دوم ایستاده است، وقت آن رسیده است که آن را کنار بگذارید.

روان‌شناسی خرید کالاهای لوکس
بهترین راه برای کاهش هزینه‌های زندگی چیست؟
چرا چیزهایی می‌خریم که نیاز نداریم؟

برخی افراد چنان غروری دارند که حاضر نمی‌شوند از کسی کمک مالی دریافت کنند. فرقی هم نمی‌کند از طرف دوستان، خانواده یا دولت باشد؛ ترجیح می‌دهند با انواع کلنجارها و دشواری‌ها دست‌وپنجه نرم کنند؛ اما زیر بار دریافت کمک مالی نروند. به‌وضوح، این نگرش چندان درست نیست. برنامه‌های دولتی به‌منظور یاری‌رسانی به افراد نیازمند طراحی شده‌اند و می‌توانند به برخی افراد کمک کنند تا دوباره روی پای خود بایستند. از بیمۀ بیکاری گرفته تا یارانه و سبد کالا، همگی برای شما تدارک دیده شده‌اند.

البته این را هم باید پذیرفت که برخی افراد (تعداد خیلی کمی) از چنین نظامی سوءاستفاده می‌کنند. آن‌ها ممکن است از روی طمع یا تنبلی دست به این کار بزنند. اما بقیه‌ی افراد، به‌ویژه کسانی که آن‌قدر غرور دارند که به نیازمندی‌شان اعتراف نمی‌کنند، باید یادشان باشد این کمک‌ها به چه منظوری فراهم آمده‌اند.

جامعه‌ی ما به‌گونه‌ای طراحی شده است که تضمین کند مردم در دوران سختی‌شان رو به زوال نروند و به آمار تأسف‌برانگیز مملکت اضافه نکنند. شاید این روش همیشه جواب ندهد؛ اما وقتی کمک مالی به شما پیشنهاد می‌شود، غرور نباید دلیلی برای رد کردنش باشد. می‌توانید بعدها با سخت‌کوشی آن پول را برگردانید و شاید هم روزی در وضعیتی قرار بگیرید که قادر شوید دست کسی را که نیازمند کمک است، بگیرید.

احتمالاً کسی را دیده‌اید که سرمایه‌گذاری‌هایش به‌وضوح زیان‌بار و پُرضرر است؛ اما همچنان مسیر خودش را ادامه می‌دهد. اینجا با نمونه‌ی درجه یکی از تأثیر غرور بر مدیریت مالی رودررو هستیم. ممکن است این شخص طی سال‌ها تمام دارایی‌هایش را در سرمایه‌گذاری‌های نادرست از دست داده باشد؛ اما به‌رغم راهنمایی‌های دیگران، همچنان به دورریختنِ پایان‌ناپذیر پولش ادامه دهد. او آن‌قدر غرور دارد که نمی‌تواند اشتباهش را بپذیرد و قبول کند که سرمایه‌گذاری درستی را انتخاب نکرده است.

این نمونه‌ای است از هنگامی که غرور روح و روانتان را به بازی می‌گیرد: یک کارِ پُرضرر را پی‌درپی انجام می‌دهید و به‌خاطر غرورتان قضاوت اشتباهتان را نمی‌پذیرید. چه پولتان را در همان حوزه‌ی همیشگی یا به همان روش تکراری هدر دهید، چه از پذیرش مشکلات بودجه‌بندی‌تان امتناع کنید، فقط و فقط به خودتان ضربه می‌زنید.

اشکالی ندارد که یک قدم به عقب بردارید، مجدداً عملکردتان را ارزیابی کنید و بگویید: «این‌گونه جواب نمی‌دهد. وقت آن رسیده که بی‌خیال شوم». متأسفانه، این درسی است که برخی افراد پس از ورشکست‌شدن آن را می‌آموزند.

غرور می‌تواند سدِ محکمی در برابر دانش باشد. چه‌کسی دوست دارد اعتراف کند که از چم‌و‌خمِ امور مالی و بانکی سر در نمی‌آورد؟ بهتر است با حدس و گمان و اشتباه و ضرر مالی پیش برویم تا اینکه اعتراف کنیم به راهنمایی نیاز داریم، مگر نه؟ البته که نه! در هر سنی که باشید، هیچ‌وقت برای یادگیری شیوه‌های مدیریت پول دیر نیست. دوره‌های آموزشی، سمینارهای اینترنتی، کتاب، مشاوران مالی و بسیاری امکانات دیگر در دسترستان قرار دارد.

غرور بی‌جا، شما را متعصب می‌کند و باعث می‌شود در برابر یادگیری و اصلاح دانشتان مقاومت کنید.

نباید از قبول‌کردن اینکه در مدیریت پول به کمک نیاز دارید، خجالت بکشید. در واقع، باید شتابان پذیرای آن باشید. دانایی برابر است با قدرت؛ به‌ویژه وقتی بحثِ امور مالی در میان باشد. هر چه دانشتان بیشتر باشد، موفقیت مالی‌تان هم بزرگ‌تر خواهد بود. با پرسیدن سؤال از افراد مطلع، خودتان بیشتر از هر کسی سود می‌برید و بقیه هم از پاسخ دادن به این گونه سؤالات خوشحال می‌شوند. دانشتان را درباره‌ی سرمایه‌گذاری افزایش دهید. درباره‌ی سهام و اوراق بهادار اطلاعات کسب کنید. درباره‌ی نرخ بهره و برنامه‌های مالیاتی پرس‌وجو کنید. همه‌ی این‌ها به آینده‌ی مالیِ بهتری ختم خواهد شد.

فرض کنید ماشینتان خراب شده است و آن را به تعمیرگاه محل برده‌اید تا دلیل خرابی‌اش مشخص شود. تعمیرکار با فهرست بلندبالایی از انواع خرابی‌ها و تعمیرهای مورد نیاز نزد شما می‌آید و هزینۀ کار را بالای ۲ میلیون تومان بر‌آورد می‌کند. ممکن است خجالت بکشید ماشین را به تعمیرکار دیگری نشان دهید و بترسید تعمیرکار فعلی فکر کند پولتان کفاف نمی‌دهد.

اینکه فلان تعمیرکار درباره‌ی شما چه فکری می‌کند نباید برایتان اهمیتی داشته باشد. در عوض، اینکه پولتان را کجا خرج می‌کنید و شاید جایی بیش از اندازه از شما پول بگیرد باید برایتان اهمیت داشته باشد. ممکن است ماشینتان را به جای دیگری ببردید و ۸۰۰ هزار تومان پول برایتان باقی بماند؛ اما غرورتان جلوی شما را می‌گیرد.

فرقی نمی‌کند که بخواهید خانه، ماشین، لوازم خانه یا هر چیز دیگری را تعمیر کنید؛ یادتان باشد هرگز از منصرف‌شدن نترسید. این موضوع درباره‌ی خرید چیزهای جدید هم صادق است. اجازه ندهید غرور باعث شود برای چیزی که نیازی به آن ندارید، پول بدهید.

پیروی از خجالت می‌تواند هزینه‌های هنگفتی را برایتان به بار آورد. پس اگر شک دارید، از معامله انصراف دهید.

امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد و اگر جایی در زندگی غرور بی‌جا باعث ضرر شما می‌شود، متوجه آن شده باشید و در صدد رفع آن بربیایید.